Verplicht voor iedereen op de werf: de opleiding basisveiligheid

Vanaf april 2022 werden werknemers van paritair comité 124, werkzaam op bouwwerven, al vereist om een basisveiligheidsopleiding van 8 uur te volgen. Een recent koninklijk besluit breidt deze verplichting uit naar alle personen die werkzaam zijn op tijdelijke en mobiele bouwplaatsen. Gezien men strenger gaat controleren op het bezit van een VCA-certificaat, geven we u graag de nodige details mee.

Wat is een VCA-certificaat en wat is het belang ervan?

VCA staat voor ‘Veiligheidschecklist Aannemers’. Heel wat opdrachtgevers nemen in hun bestek op dat hun aannemers en/of onderaannemers over een VCA-certificaat moeten beschikken. U behaalt zo’n certificaat door een opleiding basisveiligheid te volgen en nadien te slagen voor het examen. Het certificaat is tien jaar geldig en kan mits een opfriscursus en een nieuw examen verlengd worden.

Het belangrijkste doel van een VCA-opleiding is werknemers bewust maken van veiligheids-, gezondheids- en milieurisico’s op de werkvloer en hen te leren hoe ze deze risico’s kunnen verminderen of vermijden. De cursus omvat onderwerpen zoals veilig werken met gereedschap en machines, persoonlijke beschermingsmiddelen, het herkennen van gevaarlijke situaties, noodsituaties en hoe te handelen in geval van een ongeval.

Wie moet de opleiding volgen?

Sinds 15 april 2024 moet elke werknemer die een bouwwerf betreedt, beschikken over een basisveiligheidscertificaat (B-VCA). Hiervoor volgt u een dagopleiding (8 uur) en dient u minstens 28/40 te behalen op het bijhorende examen.

Het nieuwe koninklijk besluit geldt ook voor wie werkzaamheden verricht op tijdelijke en mobiele bouwplaatsen. Werknemers van het paritair comité 111 (metaal-, machine- en elektrische bouw), 145 (tuinbouw) of 149 (elektriciens), zelfstandigen en buitenlandse werkkrachten moeten dus eveneens slagen voor de opleiding.

Ploegbazen, ploegchefs en leidinggevenden moeten beschikken over het certificaat ‘Veiligheid Operationeel Leidinggevenden VCA’ (VOL-VCA). De opleiding hiervoor duurt twee dagen (16 uur) en heeft een uitgebreider examen, waarbij u minstens 49/70 moet behalen om te slagen.

Waar kan u de opleiding volgen?

Er zijn verschillende instanties die een basisopleiding veiligheid aanbieden. U kan uw keuze maken op basis van taal, locatie en prijs. Onder voorwaarden kan u deze opleiding betalen met opleidingscheques.

We geven ook mee dat op werven waar een veiligheidscoördinator verplicht is, de opleiding gegeven moet worden door een dienstverlener die goedgekeurd werd door Constructiv. Dit zal in de praktijk veelal het geval zijn maar is toch een belangrijk aandachtspunt. Een greep uit het aanbod aan erkende opleidingscentra:

  1. Praxis

Bij Praxis is er een ruime keuze aan taalmogelijkheden. Op hun website kan u bij ‘zoek hier je training’ de gewenste taal opzoeken. Opleidingen op maat (met een tolk) zijn aan te vragen. De examencentra situeren zich in Izegem, Geel, Louvain-La-Neuve en Jumet.

  1. Haceco

Haceco biedt de opleiding B-VCA in alle Europese talen en de opleiding VOL-VCA in het Nederlands, Frans en Engels. Per provincie is er minstens één locatie mogelijk. Meer info en prijzen vindt u op de website.

  1. SBM

Ook bij SBM kan u terecht voor de opleidingen B-VCA en VOL-VCA. Dit echter enkel in het Nederlands en Frans. De SBM-centra bevinden zich in Kortrijk, Roeselare, Brugge en Gent.

De werkgever in wiens inrichting werkzaamheden worden uitgevoerd door aannemers en, in voorkomend geval, door onderaannemers, is ertoe gehouden zich ervan vergewissen dat de bedoelde werknemers de passende opleiding en instructies inherent aan zijn bedrijfsactiviteit hebben ontvangen. (Welzijnswet en Codex 04/08/1996, art 9)

Het is dus van groot belang dat werkgevers zich bewust zijn van hun verantwoordelijkheden en de nodige maatregelen treffen om de veiligheid en het welzijn van hun werknemers te waarborgen. Het niet naleven van deze verplichtingen kan ernstige gevolgen hebben voor zowel het bedrijf als de betrokken werknemers.

Hebt u nog vragen over het VCA-certificaat of de administratieve opvolging ervan? Bouw op Borgn en contacteer ons gerust!